İnmemiş Testis Nedir ?

Bir ya da her iki testiin skrotuma(torbaya) inmemiş olması inmemiş testis olarak adlandırılır. Tıp dilindeki karşılığı Kriptorkidizm’dir. Testislerin  gelişmesi ancak  farklı bir bir yere gitmesine Ektopik testis denilir.

İnmemiş testis erkek çocuklarda en sık görülen doğumsal problemlerden biri olup, yaklaşık olarak doğan her 100 erkek bebekten 3-4 tanesinde görülebilir. 

İnmemiş testis vakalarının yarısına yakını doğumdan sonraki ilk 3-6 aylık süre içinde kendiliğinden inebilmektedir. İnmemiş testise yol açabileceği bilinen en önemli risk faktörleri erken doğum ve düşük doğum ağırlığıdır.

İnmemiş Testis Hangi Sorunlara Yol Açar?

İnmemiş testis erkek bebeğin ilerideki çocuk sahibi olabilme potansiyelinin etkileme(infertilite) riski taşır. Ayrıca İleri yaşlarda testis kanseri riski bu bebeklerde normale göre daha yüksektir. İnmemiş testislerin kendi etraflarında dönme(torsiyon) riski normale göre artmıştır. Testisi inmeyen bebeklerde beraberinde kasık kanalında fıtık gelişmesi riski de vardır.  İnmemiş testis hastalarının yaklaşık %30’u iki taraflı (bilateral) olabilmektedir. Ayrıcaa testisin skrotumda olmaması yani boş skrotum ileri yaşlarda çocukta olumsuz psikolojik etkilere neden olur.

İnmemiş Testis Tanısı Nasıl Konulur ?

İnmemiş testis tanısında en önemli yöntem muayenedir. Tanı genellikle genital bölge ve kasık bölgesinin dikkatli bir fizik muayenesi ile konulmaktadır.  Sıcak bir ortamda ve sıcak elle yapılan muayene esnasında inguinal bölgede testis (yumurta) elle hissedilmeye(palpasyon) çalışılır. Tek taraflı inmemiş testis olgularında, karşı testisin normalden büyük (hipertrofik) olması etkilenen  taraf testisin atrofik olabileceğini düşündürür.

Hiçbir şekilde ele gelmeyen, bulunamayan hastalarda testisin karın içinde kalmış olma olasılığı söz konusudur. Bu durumda Ultrason ve MR gibi hiçbir görüntüleme yöntemi doğru sonuç vermez. En doğru sonuç ameliyatta uygun boyutlu bir kamera ile karına girilerek (laparoskopi) karın içerisinin araştırılmasıdır. 

İnmemiş Testis Tedavisi nedir?

Doğumda yerinde olmayan testislerin doğum sonrası erken dönemde kendi kendilerine inmesi söz konu olabileceğinden testis indirme ameliyatı için bir süre beklemek uygun bir yaklaşımdır. Kendiliğinden inme genellikle ilk 3 ay içinde gerçekleşir. Birinci yaştan sonra testis inmemiş ise cerrahi olarak testis indirme ameliyatı yapılarak indirilmelidir. Testisler sıcaktan etkilenmesi 1 yaştan itibaren başlar. Vücut ısısından etkilenen testisler eğer iki yaşına kadar ameliyat edilirse sıcakta kalma nedeniyle  testiste oluşan değişiklikler geri döndürülebilir. 

İnmemiş Testiste Hormon Tedavisi  Nedir?

Testis indirme ameliyatı dışında çocuk endokrin uzmanlarının uyguladıkları hormon tedavileri de bazı durumlarda yapılabilmektedir. Yüksek yerleşimli inmemiş testislerde testisi indirme amaçlı hormon tedavileri çok başarılı olmamaktadır. Retraktil (Utangaç ) testislerde hormonal tedavilerin başarı şansı daha yüksektir.

Son zamanlarda, hormon tedavilerinin, testislerdeki üreme  hücrelerini bozarak ileride çocuk sahibi olma potansiyelini azaltabileceği üzerinde durulmakta ve hormonal tedavi giderek daha az önerilmektedir.

İnmemiş Testis Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Genel olarak başarı yüzdesi yüksek ameliyatlardır. Sabah ameliyat olan çocuk, aynı gün içerisinde hastaneden çıkabilmektedir. Ancak, ameliyat sırasında, testisin atardamarına ya da sperm kanalına zarar verilmesi, testisin kaybına kadar gidebileceği için ameliyatın mutlaka bu konuda eğitim almış tecrübeli uzmanlar tarafından yapılması gerekmektedir. İnmemiş testis ameliyatı sonrası tesisin tekrar yukarıya kaçma olasılığı düşüktür.

Retraktil (Utangaç) Testis Nedir? 

Testis inguinal kanaldan skrotuma doğru sıvazlandığında  skrotuma kadar indirilebiliyor ve bırakınca da bir süre skrotumda kalmaya devam ediyor ise retraktil testis (utangaç testis)olarak isimlendirilir. Bu hastalarda çoğunlukla cerrahi tedavi gerekli değildir.

Retraktil (Utangaç) Tesislerde Tedavi Gereklimidir?  

Retraktil testis durumunda çoğu zaman cerrahi tedaviye gereksinim duyulmasa da ergenlik dönemine kadar yılda 1 – 2 kez kontrol gereklidir. Takip sırasında yapılan kontrol muayenesinde, testisin torbaya indirilememesi ya da indirme sonrası hemen yukarı geri kaçması ve utangaç testisin diğer testise göre boyut olarak küçük kalması cerrahi müdahale gerekliliğini gösterir.